در این قسمت از آموزش های نمایندگی زیمنس با حوه طراحی مدار چپگرد راستگرد سریع و موتور 3 فاز چپ و راست گرد آشنا خواهید شد که در صنعت و در کل در اتوماسیون صنعتی زیمنس کاربردهای خاصی دارد.

 

مدار چپگرد راستگرد سریع

مدار چپگرد راستگرد سریع (تغییر جهت بدون زدن شستی قطع) را شبیه سازی نمایید.

جهت یادآوری مدار فرمان چپگرد راستگرد سریع در شکل زیر نشان داده شده است. در این مدار شرایط کاری تقریبا همانند مدار چپگرد راستگرد با حفاظت کامل بوده و تنها شرط 5 آن متفاوت می باشد. (شکل 13-105)

 

پاسخ:

 

 

مراحل طراحی این مدار به روش نردبانی تقریبا مشابه مدار چپگرد راستگرد با حفاظت کامل است با این تفاوت که ورودی I2 در مسیر Reset بوبین Q2 و ورودی I3، در مسیر Reset بوبین Q1 قرار می گیرد. 

 

 

 

کنترل روشن و خاموش شدن مدار با یک شستی

مداری طرح کنید که با زدن یک شستی مدار روشن و با فشار مجدد همان شستی مدار خاموش شود (راهنمایی: از تابعی تحت عنوان رله پالسی کمک بگیرید. در روش نردبانی شما به خروجی Q می توانید شخصیت پالسی بدهید همانطور می‌توانید آن را Set و Reset تعریف کنید).

 

 

مدار راه اندازی موتور سه فاز به صورت چپگرد راستگرد با توقف زمانی

مدار راه اندازی موتور سه فاز به صورت چپگرد راستگرد با توقف زمانی را با شرایط کاری زیر طراحی نمایید. 

1. با زدن شستی I1 کنتاکتور KIM دائم کار کند. با اعمال فشار به میکروسوئیچ S1 کنتاکتور KIM قطع و تایمر زمان سنجی را شروع کند و پس از مدت زمان تنظیمی، کنتاکتور K2M وصل شود. 
2. با اعمال فشار به میکروسوئیچ S2 کنتاکتور K2M قطع شود. 
3. امکان اینکه دو کنتاکتور همزمان با هم عمل کنند، وجود نداشته باشد. 
4. با زدن شستی 0 مدار قطع شود.
5. در زمان قطع کنتاکتور اگر شستی 0 فشرده شد زمان سنجی تایمر و کار مدار قطع شود.

 

 

پاسخ: 

 

با توجه به شرایط فوق و تخصیص ورودی و خروجی ها ، مراحل طراحی را می نویسیم. 
با توجه به شرط 1، Q1 دائم کار بوده در نتیجه خروجی باید از نوع RS باشد. ورودی I2 جهت فعال کردن آن در مسیر Set قرار می گیرد ضمنا با توجه به شرط 3، بسته Q2 را در این مسیر قرار می دهیم. 
آنچه که باعث قطع Q1 می شود، در مسیر reset قرار می گیرد. در این مدار با توجه به شرط 3، ورودی I4 و همچنین شستی قطع کلی مدار، باعث قطع Q1 می شوند در نتیجه آنها را به طور موازی به reset وصل می کنیم. 
ورودی I4 باید با بوبین تایمر سری شود تا در زمان فعال بودن آن تایمر زمان سنجی کند. 
کنتاکت تایمر باید در خروجی Q2 وصل زمانی ایجاد نماید برای این منظور در مسیر Set کردن آن قرار می گیرد.
ورودی I1 معادل شستی قطع کل مدار است و باید در مسیر Reset کلیه خروجی ها قرار گیرد.
مراحل فوق را در شکل 13-110 مشاهده می کنید.

 

 

در مدار رسم شده با برداشتن دست از روی شستی استوپ چنانچه میکروسوئیچ S1 در حالت فشرده باشد، تایمر فعال می شود و زدن شستی 0 تاثیری نداشته و کنتاکتور بعدی وارد مدار می شود یعنی شرط 5 محقق نمی شود. لذا برای این منظور باید تغییراتی در مدار صورت پذیرد. این تغییر در مدار فرمان با استفاده از کنتاکتور کمکی صورت می گیرد این مدار جهت یادآوری در شکل زیر نشان داده شده است. 

 

 

در برنامه ریزی LOGO نیز از تابع کنتاکتور کمکی یعنی M کمک می گیریم. بطوری که فعال شدن این کنتاکتور وابسته به کنتاکتور بالابر بوده اما خاموش شدنش به آن وابسته نباشد. به همین دلیل در برنامه نیز با AND کردن خروجی M1 و ورودی I3 این کار انجام می شود. 
با توجه به شرایط مدار مراحل رسم مدار به شرح زیر می باشد:

 

 

با توجه به شرط 1 Q1 دائم کار بوده در نتیجه خروجی باید از نوع RS باشد ورودی I2 جهت فعال کردن آن در مسیر Set قرار می گیرد ضمنا با توجه به شرط 3، بسته Q2 را در این مسیر قرار می دهیم. 
آنچه که باعث قطع Q1 می شود، در مسیر reset قرار می گیرد. در این مدار با توجه به شرط 3، ورودی I4 و همچنین شستی قطع کلی مدار باعث قطع Q1 می شوند در نتیجه آنها را به طور موازی به reset وصل می کنیم.
ورودی I4 باید با بوبین تایمر سری شود تا در زمان فعال بودن آن تایمر زمان سنجی کند.
خروجی کمکی M1 با توجه به مدار فرمان T خود نگهدار داشته، پس از نوع RS می باشد چرا که روشن شدنش وابسته به Q1 بوده اما خاموش شدنش به آن وابسته نیست.
کنتاکت تایمر باید در خروجی Q2 وصل زمانی ایجاد نماید برای این منظور در مسیر Set کردن آن قرار می گیرد ضمنا چون مدار قابلیت قطع در طول مسیر را نیز پیدا کرده ورودی دیگری برای روشن شدن Q2 موازی با تیغه تایمر در نظر می گیریم.
ورودی I1 معادل شستی قطع کل مدار است و باید در مسیر Reset کلیه خروجی ها قرار گیرد.

 

 

بوبین خروجی M، نقش خروجی کمکی را دارد و مانند آن برنامه ریزی می شود یعنی آن را عادی یا Set و Reset می توان در نظر گرفت این خروجی داخلی بوده و در خروجی های سیم کشی دیده نمی شود.